Bilişim Teknolojileri alanı bilgi işlem ve teknolojilerindeki gelişmelerin ışığında kurumların bilişim alanında ihtisas sahibi bulunan kimselere olan ihtiyacını karşılayan bir alandır.
Bilgisayarın kullanımı 20. yüz yılın sonlarına doğru hızlı bir şekilde artış göstermiştir. Veri depolama, veri iletme ve en önemlisi veriyi işleme amacı ile kullanılan bilgisayar, yazılım ve donanım teknolojilerini, birbirleri ile görüşebilmesi için bilgisayar ağları, ve bundan sonra hep gelişecek olan iletişim teknolojileri gibi alanları içinde barındırır.
Genişleme kapasitesi oldukça yüksek olan bilişim alanı, dünyadaki gelişmiş bir çok ülkelerde önemli sektörlerin başlarında gelmektedir. Ülkemizde ise işletmeler kurumsallaşma aşamasında hızlı bir şekilde ilerledikçe Bilişim Teknolojileri alanına olan ihtiyaç da artmıştır. Bu sebeple, Bilişim Teknolojileri alanında yeterlilik sahibi insanlara daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır.
Bilişim Teknolojileri Alanının Yer Aldığı Meslek Grupları
Bilişim teknolojileri alanı içerisinde en çok bilinen meslek grupları şunlardır;
- Ağ işletmeni (Network Uzmanı)
- Web tasarım ve programcılığı
- Veri tabanı ve programcılığı
- Bilgisayar teknik servisi
- Yazılım ve Bilgisayar mühendisliği
Yeni Alanlar: Web3, NFT, Metaverse
Son zamanlarda ise Bilişim Teknolojileri alanında yeni kavramlar hayatımıza girdi. Bunlar Blokzincir, bitcoin, altcoinler, akıllı kontratlar, Web3, NFT, Metaverse olarak sıralanabilir. Onlara alışmaya, yavaş yavaş anlamaya başladık. Hatta bazılarımız alıp satarak para kazanmaya bile başladı. Ancak toplumun büyük bir kesiminin bu kavramlara henüz tam olarak alışamadığını, algılayamadığını da rahatlıkla söyleyebiliriz.
WEB3
Web3 kavramının temelinde merkeziyetsizlik veya merkezi olmama kavramı yatar. Bu nedenle blokzincir teknolojisi ile ayrılmaz bir bütündürler. Genel olarak baktığımızda Web3: Üzerinde yapılan tüm işlemlerin herkes tarafından doğrulanabilir olduğu, merkeziyetsiz, kendi kendini yöneten, manipüle edilemez, dağıtık ve kontrolü tek bir kurumda olamayan interneti ifade eder. Web3 uygulamaları verileri tek bir firmaya ait sunucularda saklamaz. Her Web3 uygulaması bir blockzincir üzerinde çalışmak zorundadır. Çünkü blokzincir merkeziyetsiz veri işleme ve saklama altyapısını sağlar. Bu verileri hiç bir şahıs ve kurum manipüle edemez. Bu nedenle Web3 için Web2.0’ye göre daha şeffaf, daha demokratik ve verilerin kontrolünün şirketlerden alınıp veri sahibinin kontrolüne bırakıldığı bir internet dönemi diyebiliriz Web3 uygulamalarının temelinde akıllı kontratlar vardır. Temelde bir bilgisayar kodu olan bu sözleşmeler blokzincire eklenir ve uygulamanın nasıl çalışacağını herkese “duyurmuş” olur. Geliştiricisi dahil hiçkimse blokzincire eklenen bu kodu sonradan değiştiremez, güncelleyemez veya silemez. Bu sayede kullanıcılar uygulamanın tam olarak işlevini bilirler ve her zaman beklenildiği gibi çalışacağından emin olurlar.
NFT
NFT; “Dijital bir ürüne ait blockzincir üzerinde bulunan tapudur” diyebiliriz. Bu dijital ürün bir sanat eseri olabileceği gibi, aklımıza gelebilecek her türlü veri NFT haline getirilerek Web3 dünyasında ürünleştirilebilir. Bir bakıma dijital tapu ve dijital sahiplik denebilir.
Metaverse
Metaverse bir tür sanal gerçeklik evreni olarak ifade edilse de aslında bundan çok daha fazlası. Metaverse, internetteki tüm içeriğin blokzincir teknolojisiyle işlenmesiyle sanal ve gerçek dünyanın eş zamanlı deneyimlenebildiği bir evrendir & boyuttur diyebiliriz. Bu evrende sanal ve gerçek iç içe geçmiş durumdadır. Metaverse içerisinde dijital avatarınızla yapacağınız bir alışveriş size gerçek hayatta bir ürün olarak geri dönebilir. Her iki tarafta da yapılan eylemler eş zamanlı olarak diğer gerçekliği etkileyebilir. Metaverse’in nihai amacı kullanıcıların aynı anda hem fiziksel hem sanal dünyada var olmaları. Artırılmış gerçeklik ile baktığımızda bulunduğumuz konumun Metaverse’deki karşılığını görebileceğiz. Bu nedenle 3D modeller, VR uygulamaları ve artırılmış gerçeklik de bu evrende blokzincir kadar hayatı öneme sahip teknolojiler olacak. Kullandığımız mevcut internet yapısı iki boyutlu düzlemden bilgi alışverişi yapıp sosyal etkileşime girebildiğimiz bir yapı iken, Metaverse salt yazıların ötesinde üç boyutlu deneyimlerin paylaşıldığı bir yer olacak. Bu sırada insanlar arasındaki mekan, zaman kavramları da eski tanımlarını yitirebilir.
Bu bilgiler ışığında yeni iş alanları da ortaya çıkmaya başlamış durumda. Örneğin bir metaverse evreninde sanal müze tasarımı sanal mimarlık alanı tarafından icra edilecek.
Metaverse evreniyle birlikte, özellikle VR (Virtual Reality – Sanal Gerçeklik) tabanlı oyunların prototipini oluşturacak, tasarlayacak ve kullanıcılarla buluşturacak oyun tasarımcılarına rağbet olacak.
Siber güvenlik metaverse ile birlikte hayatın her alanına daha fazla yayılacak, her bireyin ve şirketin gelecekte bir siber uzman güvenlik uzmanı olacak.
Metaverse evrenindeki sanal araziler bir çeşit emlak ekonomisi oluşturacak. Bu durum sanal emlak uzmanlığı gibi yeni bir iş tanımını beraberinde getirebilir.
Kaynaklar:
www.gelgez.net/bilisim-bolumunun-dallari-ve-meslekleri
t24.com.tr/yazarlar/giray-komurcu/yeni-bir-caga-adim-adim-blokzincir-nft-web-3-metaverse-ve-otesi,33211
