Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanan Öğretim Programı’nda yer alan 5. sınıf kazanımlarına göre; öğrenciler ilk dönemde “Bilişim Teknolojileri”, “Bilgisayar Sistemleri”, “İletişim, Araştırma ve İş Birliği” ve “Ürün Oluşturma” gibi konuları işleyerek hem bilişim teknolojileri kavramlarıyla yakından tanışacak hem de “Etik ve Güvenlik”, “Dijital Vatandaşlık”, “Siber Zorbalık”, “Güvenli Şifre Oluşturma” gibi önemli sosyal konularda yetkinliklerini ve farkındalıklarını artıracaklardır.
Programlama eğitimine yönelik olan ikinci dönem etkinlikleri, öğrencilerin Algoritmik Düşünme, Algoritma Oluşturma, Ayrıştırma, Belirsizlikle Baş Etme, Çözümü Değerlendirme, Genelleme, Hata Ayıklama, İş Birliği İçinde Çalışma, Mantıksal Sorgulama, Neden-Sonuç İlişkisi, Otomasyon, Paralel İşleme, Sıralama, Soyutlama, Sistematik Düşünme, Veri Toplama, Veri Görselleştirme, Veri Çözümleme becerilerini geliştirmeye yöneliktir.
5. Sınıf 1. Dönem Konuları
[1. ÜNİTE] – BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.1.1.1. Bilişim teknolojilerine ilişkin temel kavramları açıklar.
BT.5.1.1.2. Geçmişten günümüze bilgi ve iletişim teknolojilerindeki değişimi fark eder.
BT.5.1.1.3. Farklı bilişim teknolojilerinin olumlu ve olumsuz yönlerini tartışır.
BT.5.1.1.4. Bilişim teknolojilerini kullanmanın beden ve ruh sağlığı üzerindeki etkilerini ve olası belirtilerini açıklar.
📚 Konu İçeriği
Bilişim ile Tanışıyorum konusunda; bilişim teknolojilerine ilişkin temel kavramlar, farklı bilişim teknolojilerinin olumlu ve olumsuz yönleri, bilişim teknolojilerini kullanmanın beden ve ruh sağlığı üzerindeki etkileri ve olası belirtileri anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.1.2.1. Bilgisayar sisteminin temel kavramlarını ve işlevlerini açıklar.
BT.5.1.2.2. Giriş ve çıkış birimlerine örnek verir.
BT.5.1.2.3. Fare ve klavyeyi doğru bir şekilde kullanır.
BT.5.1.2.4. Bilgisayarda veri saklama yöntemlerini ve depolama birimlerini açıklar.
BT.5.1.2.5. Donanım ve yazılım konusunda karşılaştığı teknik sorunlara çözüm üretir.
BT.5.1.2.6. Aynı türde farklı marka, model ve teknolojilerin bileşenlerini karşılaştırarak sunar.
📚 Konu İçeriği
Bilgisayarımda Gördüklerim, Görmediklerim konusunda; bilgisayarın temel birimleri olan donanımları ve donanım çeşitleri, bilgisayarların akıllı olmasının sebebi olan yazılımlar, yazılım çeşitleri, klavye ve fare tuşları, giriş ve çıkış birimleri, verilerin bilgisayarlarda nasıl saklandığı ve hafıza birimleri anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.1.3.1. Elektronik ortamda veri yönetiminin önemini fark eder.
BT.5.1.3.2. Temel dosya ve klasör yönetim işlemlerini yapar.
📚 Konu İçeriği
Dosya Yönetimi konusunda; genel itibari ile klasör ve dosya işlemleri anlatılmaktadır. Dosya ve klasörleri adlandırma, kopyalama, taşıma silme ve silinen dosyayı geri getirme, dosya uzantıları ve geçmişten günümüze dosyaların saklandığı elektronik ortamlar anlatılmaktadır.
[2. ÜNİTE] – ETİK VE GÜVENLİK
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.2.1.1. Etik ve bilişim etiği ile ilgili temel kavramları açıklar.
BT.5.2.1.2. Bilişim teknolojileri ile İnternet’i kullanma ve yönetme sürecinde etik ilkelere uymanın önemini açıklar.
BT.5.2.1.3. Çevrimiçi ortamda başkalarının haklarına saygı duyar.
BT.5.2.1.4. Etik ilkelerin ihlali sonucunda karşılaşılacak durumları fark eder.
📚 Konu İçeriği
Etik değerler konusunda; etik internet kullanımı, etik kurallara uyulmaması durumunda karşılaşılacak durumlar, çevrimiçi ortamda başkalarının haklarına saygılı olma konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.2.2.1. Dijital vatandaşlık uygulamalarının kullanım amaçlarını ve önemini kavrar.
BT.5.2.2.2. Dijital kimliklerin gerçeği yansıtmayabileceğini fark eder.
BT.5.2.2.3. Dijital paylaşımların kalıcı olduğunu ve kendisinden geride izler bıraktığını fark eder.
📚 Konu İçeriği
Dijital Yurttaşlık konusunda; dijital vatandaşın ne olduğu ve dijital vatandaşlığın 9 boyutu, e-Devlet ve e-Okul web sitelerinin amaçları, internette nelere dikkat etmemiz gerektiği konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.2.1.2. Bilişim teknolojileri ile İnternet’i kullanma ve yönetme sürecinde etik ilkelere uymanın önemini açıklar.
BT.5.2.1.3. Çevrimiçi ortamda başkalarının haklarına saygı duymayı bilir.
BT.5.2.1.4. Etik ilkelerin ihlali sonucunda karşılaşılacak durumları fark eder.
📚 Konu İçeriği
Dijital Zorba Karşımda Durma! konusunda; dijital zorbalık kavramıyla tanışarak İnternet ortamında karşılaştığımız dijital zorbalıkla nasıl baş edileceği ve dijital yurttaş olmanın kuralları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.2.3.1. Gizlilik açısından önemli olan bileşenleri belirler.
BT.5.2.3.2. Gizli kalması gereken bilgi ile paylaşılabilecek bilgiyi ayırt eder.
📚 Konu İçeriği
Gizli ve Güvenli mi? konusunda; güçlü şifre edinme, kişisel bilgilerin güvenliği, kullanıcı adı ve şifresi oluşturulurken dikkat edilmesi gereken kurallar, siber tuzaklardan nasıl korunulacağı anlatılmaktadır.
[3. ÜNİTE] – İLETİŞİM, ARAŞTIRMA VE İŞ BİRLİĞİ
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.3.1.1. Bilginin ağlar arasındaki yolculuğunu keşfeder.
BT.5.3.1.2. Bilgisayar ağlarına ilişkin temel kavramları ve bilgisayar ağ türlerini açıklar.
BT.5.3.1.3. Bilgisayar ağlarında kullanılan bağlanma teknolojilerini listeler.
📚 Konu İçeriği
Bilgi Bağları konusunda; bilginin ağlar arasındaki yolculuğu, bilgisayar ağlarına ilişkin temel kavramları ve bilgisayar ağ türleri (LAN, WAN, WLAN), bilgisayar ağlarında kullanılan bağlanma teknolojileri (modem, kablosuz ağ) konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.3.2.1. İnternet adreslerinin oluşumunu ve yapısını anlar.
BT.5.3.2.2. Web tarayıcısı kavramını açıklar ve tarayıcıyı kullanır.
BT.5.3.2.3. Arama motorlarını kullanarak basit düzeyde araştırma yapar.
📚 Konu İçeriği
İnternette Arama, Bilgileri Tarama konusunda; internet adreslerinin oluşumunu ve yapısı, web tarayıcısı kavramı ve tarayıcı kullanımı, arama motorları kullanılarak basit düzeyde araştırma yapma konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.3.2.4. Ulaştığı bilginin doğruluğunu farklı kaynaklardan sorgular.
BT.5.3.2.5. Ulaştığı bilgiyi kaynak göstererek düzenler.
BT.5.3.2.6. EBA kullanılarak yapılabilecekleri açıklar.
📚 Konu İçeriği
Araştırma – Kaynak Doğrulama konusunda; internette bulunan her bilginin doğru olmadığı, İnternet sitelerinden araştırma yaparken şüpheci olmanın gerektiği ve İnternet sitesinin güvenirliğini nasıl anlaşılacağını, İnternet’te bulunan bilgileri başkaları ile paylaşırken nelere dikkat etmek gerektiğini ve ülkemizde uygulanan Fatih Projesi’nin bir parçası olan ve eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması için uygulamaya konulan EBA İnternet portalını nasıl kullanılacağı anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.3.3.1. İletişim teknolojilerini tanımlayarak türlerini listeler.
BT.5.3.3.2. Sanal ortamda iletişim kurmanın olumlu ve olumsuz yanlarını tartışır.
📚 Konu İçeriği
İletişim Teknolojileri ve İş birliği konusunda; yazılı, sesli, görüntülü ve görüntülü-sesli iletişim araçları anlatılmaktadır.
[4. ÜNİTE] – ÜRÜN OLUŞTURMA
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.1.1. Görüntü dosyası biçimlerini bilir.
BT.5.4.1.2. Görsellerle ilgili düzenleme işlemlerini yürütür.
📚 Konu İçeriği
Görsel İşleme Programları konusunda; günlük hayatta çok sık karşılaştığımız iki terim olan fotoğraf ile resim arasındaki farkın ne olduğu, görüntü dosyası biçimleri, vektörel ve bitmap görüntü türleri, açık kaynak kodlu veya ücretsiz erişilebilen görsel işleme programları kullanılarak görseller üzerinde kesme, rengini değiştirme, yeni bir görsel çizme konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.2.1. Kelime işlemci programının arayüzünü ve özelliklerini tanır.
BT.5.4.2.2. Belirli bir amaç için oluşturduğu belgedeki metni biçimlendirir.
BT.5.4.2.3. Kelime işlemci programı ile oluşturduğu belgeyi düzenler.
BT.5.4.2.4. Metin içinde arama ve değiştirme işlemlerini yapar.
BT.5.4.2.5. Kelime işlemci programı ile oluşturduğu belgenin çıktısını alır.
BT.5.4.2.6. Farklı kelime işlemci programlarını keşfeder.
📚 Konu İçeriği
Kelimeleri Nasıl İşlerim konusunda; kelime işlemci programlarının genel amacı, yazı tipi, paragraf ayarı gibi özellikler kullanılarak biçimlendirme yapma, sayfa boyutu, dikey-yatay kullanımı, tablo ekleme, stil oluşturma gibi özellikler kullanılarak biçimlendirme, metin bulma değiştirme, belge çıktısı alma konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.3.1. Sunu hazırlama programının arayüzünü ve özelliklerini tanır.
BT.5.4.3.2. Belirli bir amaç için oluşturduğu sununun tasarımını ve bileşenlerini biçimlendirir.
BT.5.4.3.3. Sunu hazırlama programı ile oluşturduğu sunuyu düzenler.
BT.5.4.3.4. Sunu hazırlama programı ile oluşturduğu sunuyu sunar.
BT.5.4.3.5. Farklı sunu hazırlama programlarını keşfeder.
📚 Konu İçeriği
Sunum Yapıyorum konusunda; sunu programlarının genel amacı, yazı tipi, yazı rengi, yazı büyüklüğü gibi özelliklerin tasarım ilkeleri doğrultusunda kullanılarak biçimlendirme yapma, slayt düzeni değiştirme, animasyon ve etkileşim ekleme gibi özellikler anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.1.2. Görsellerle ilgili düzenleme işlemlerini yürütür.
BT.5.4.2.3. Kelime işlemci programı ile oluşturduğu belgeyi düzenler.
BT.5.4.3.3. Sunu hazırlama programı ile oluşturduğu sunuyu düzenler.
📚 Konu İçeriği
Dijital Ürün Oluşturuyorum konusunda; örnek bir çalışma üzerinden daha önce gördükleri kelime işlemci ve sunum yapma programlarına ait çalışmalara ait özellikler tekrar edilir.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.2.7. İş birliğine dayalı olarak oluşturduğu belgeyi paylaşır.
BT.5.4.3.6. İş birliğine dayalı olarak oluşturduğu sunuyu paylaşır.
📚 Konu İçeriği
Ürünlerimizi Değerlendiriyoruz konusunda; önceki derslerde oluşturdukları belge ve sunuları incelenip değerlendirmesi yapılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.4.2.7. İş birliğine dayalı olarak oluşturduğu belgeyi paylaşır.
BT.5.4.3.6. İş birliğine dayalı olarak oluşturduğu sunuyu paylaşır.
📚 Konu İçeriği
Sınıf Dergimiz Sahnede konusunda; öğrenciler hazırladıkları dergileri tüm sınıfla paylaşıp tanıtım yapmaktadırlar. Dönem boyunca işlenen tüm konuların üzerinden geçilerek varsa eksikliklerin giderilmesi sağlanır.
5. Sınıf 2. Dönem Konuları
[5. ÜNİTE] – PROBLEM ÇÖZME VE PROGRAMLAMA
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.3. Problem çözmede temel kavramları tanımlayarak problem türlerini açıklar.
BT.5.5.1.4. Problem çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımları fark eder.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
BT.5.5.1.17. Matematik ve bilgisayar bilimi arasındaki ilişkiyi tespit eder.
📚 Konu İçeriği
Bulmaca Buldurmaca konusunda; bir problemi tanımlama ve bu problemi çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımlar, Kurt Kuzu Ot problemi ve Hanoi Kuleleri problemleri ile verilen bir problemi analiz etme konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.1. Günlük hayatta karşılaştığı problemlere çözüm önerileri getirir.
BT.5.5.1.2. Verilen bir problemi uygun adımları kullanarak çözer.
BT.5.5.1.3. Problem çözmede temel kavramları tanımlayarak problem türlerini açıklar.
BT.5.5.1.4. Problem çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımları fark eder.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
📚 Konu İçeriği
En İyi Çözümü Buldum konusunda; günlük hayatta karşılaşılan problemler için çözüm stratejileri geliştirme ve problemleri çözerken nasıl bir yol izlenmesi gerektiği anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.1. Günlük hayatta karşılaştığı problemlere çözüm önerileri getirir.
BT.5.5.1.2. Verilen bir problemi uygun adımları kullanarak çözer.
BT.5.5.1.4. Problem çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımları fark eder.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
📚 Konu İçeriği
Yönergeleri Takip Et konusunda; yazılı ya da sözlü bir yönergeyi anlama, uygulama ve bir konu ile ilgili yönergeler yazma, bir problemi çözmek için farklı çözüm yolları tasarlama konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.6. Problemi çözmek için gerekli değişken, sabit ve işlemleri açıklar.
📚 Konu İçeriği
Ver Elini Veri konusunda; günlük hayattan örneklerle veri, sabit ve değişken kavramları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.7. Problem çözümünde kullanılabilecek operatörlere örnek verir.
BT.5.5.1.8. Problem çözümünde ifade ve eşitliklere örnek verir.
BT.5.5.1.9. Problem çözümünde işlem önceliğine örnek verir.
BT.5.5.1.10. Verilen bir problemin çözümünde operatörleri kullanır.
BT.5.5.1.11. Verilen bir problemde ifade ve eşitlikleri kullanarak çözüm üretir.
📚 Konu İçeriği
Mantıklı Düşünüyorum konusunda; operatörün ne demek olduğu, matematiksel operatörler (+, -, *, /, =) ve mantıksal operatörler (ve, veya, değil) anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.12. Algoritma kavramını açıklar.
BT.5.5.1.13. Bir problemin çözümü için algoritma geliştirir.
📚 Konu İçeriği
Bir Algoritma Masalı konusunda; algoritma kavramı ve bir problemi çözmek için nasıl algoritma geliştirileceği anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.14. Akış şeması bileşenlerini ve işlevlerini açıklar.
BT.5.5.1.15. Bir algoritma için akış şeması çizer.
📚 Konu İçeriği
Akışı Değiştiriyorum konusunda; akış şeması, akış şemasının bileşenleri ve işlevleri, algoritma ile akış şeması arasındaki ilişki konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.15. Bir algoritma için akış şeması çizer.
BT.5.5.1.16. Bir algoritmayı test ederek hataları ayıklar.
📚 Konu İçeriği
Eyvah Akış Şemaları Karışmış konusunda; elektronik ortamda akış şeması çizme, bir algoritma için birden fazla akış şeması oluşturabilme, bir algoritmayı test ederek hata ayıklama konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.1. Günlük hayatta karşılaştığı problemlere çözüm önerileri getirir.
BT.5.5.1.2. Verilen bir problemi uygun adımları kullanarak çözer.
BT.5.5.1.4. Problem çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımları fark eder.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
BT.5.5.1.6. Problemi çözmek için gerekli değişken, sabit ve işlemleri açıklar.
📚 Konu İçeriği
Algoritmik Düşünüyorum konusunda; bir problemin analiz edilmesi, çözümün adımlara bölünerek oluşturulması ve problemin çözümü için gerekli olan basamak veya yönergelerin fark edilmesi konuları üzerinde durulmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.4. Problem çözme sürecinde takip edilmesi gereken adımları fark eder.
BT.5.5.1.1. Günlük hayatta karşılaştığı problemlere çözüm önerileri getirir.
BT.5.5.1.2. Verilen bir problemi uygun adımları kullanarak çözer.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
📚 Konu İçeriği
Bilge Kunduz’u Ziyaret konusunda; bilgekunduz.org adresinde yer alan etkinlikler aracılığı ile bir problemi analiz etme, çözüm stratejileri geliştirme ve problemi uygun adımlar kullanarak çözme konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.1.2. Verilen bir problemi uygun adımları kullanarak çözer.
BT.5.5.1.5. Verilen bir problemi analiz eder.
📚 Konu İçeriği
Hikaye Yazıyorum konusunda; verilen cümlelerle başlayan kısa hikaye yazma ve yine verilen cümlelerle hikayeyi anlamlı bir şekilde bitirme etkinliği yapılarak ayrıştırma ve birleştirme becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.1. Programlamayla ilgili temel kavramları açıklar.
BT.5.5.2.2. Blok tabanlı programlama aracının arayüzünü ve özelliklerini tanır.
BT.5.5.2.3. Blok tabanlı programlama ortamında sunulan hedeflere ulaşmak için doğru algoritmayı oluşturur.
📚 Konu İçeriği
Programlama Çocuk Oyunu konusunda; programlama, programlama dili ve blok tabanlı programlama gibi temel kavramlar, programlamanın hayatımızdaki önemi ve son olarak blockly uygulamasıyla algoritma işlemleri yaptırılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.4. Doğrusal mantık yapısını açıklar.
BT.5.5.2.5. Doğrusal mantık yapısını kullanan algoritmalar geliştirir.
BT.5.5.2.8. Döngü yapısını ve işlevlerini açıklar.
BT.5.5.2.6. Karar yapısını ve işlevlerini açıklar.
📚 Konu İçeriği
Labirentte Kayboldum konusunda; Blockly Labirent Oyunu ile doğrusal mantık yapısı, karar yapısı ve döngü yapısı konuları ve bunların çalışma biçimi anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.7. Karar yapılarını içeren algoritmalar geliştirir.
📚 Konu İçeriği
Kuş Gibi Uçuyorum konusunda; Blockly Kuş Oyunu ile doğrusal mantık ve yönlendirmeler, döngü yapısının ve karar mantık yapısının çalışma biçimi anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.7. Karar yapıları içeren algoritmalar geliştirir.
BT.5.5.2.9. Döngü yapısı içeren algoritmalar oluşturur.
📚 Konu İçeriği
Kaplumbağa Kadar Hızlıyım konusunda; Blockly Kaplumbağa Oyunu ile doğrusal mantık ve yönlendirmeler ile döngü yapısının çalışma biçimi anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.7. Karar yapıları içeren algoritmalar geliştirir.
BT.5.5.2.9. Döngü yapısı içeren algoritmalar oluşturur.
📚 Konu İçeriği
Blockly ile Çözebildiğimiz Problemler konusunda; Blockly etkinlikleri ile öğrenilenler tekrar edilmektedir.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.7. Karar yapıları içeren algoritmalar geliştirir.
BT.5.5.2.9. Döngü yapısı içeren algoritmalar oluşturur.
📚 Konu İçeriği
Film Yapıyorum konusunda; Blockly içindeki Film bölümü kullanılarak çeşitli geometrik şekilleri, istenildiği biçimde çizebilme ve daha sonra ise bu şekilleri hareket ettirme konuları anlatılmaktadır.
🎯 Hedeflenen Kazanımlar
BT.5.5.2.10. Farklı yapılar için oluşturduğu algoritmaların sonucunu yordayarak hataları ayıklar.
📚 Konu İçeriği
Tekrar Edelim konusunda; Blockly Oyunlar bölümünde işlenen tüm konuların üzerinden geçilmektedir.