5. Sınıf – Algoritmik Düşünüyorum

1- Algoritmik Düşünüyorum

– Hiç tangram oynadınız mı?

Tangram, çeşitli malzemelerden yapılmış olan geometrik biçimlerdeki yedi adet parçayı bir araya getirerek çeşitli formlar (penguen, kedi, ev …) oluşturma esasına dayalı yaratıcı bir zeka oyunudur.

Bu derste birlikte tangram oyununu oynayacağız. Ancak bunu yaparken algoritma kullancağız ve bir kişi algoritma ile yönlendirme yapacak, diğer kişi/kişiler ise aldığı komutlara göre parçaları yerleştirecek.

Bunu yapabilmek için tangram parçalarına ihtiyacımız var. Aşağıdaki PDF dosyasında hem renkli hem renksiz tangram parçaları yer almaktadır. Renkli çıktı alma imkanınız yoksa renksiz çıktı alıp parçaları boyayabilirsiniz. Çıktıyı kalın kağıda alırsanız daha iyi olacaktır.

Parçalar hazırsa yapacağımız iki örnek kuş şekli aşağıdaki gibidir.

– Yukarıda gördüğünüz kuş şekillerini yapmak zor mu kolay mı?

Tangram parçalarının renkleri bize kuşları yaparken oldukça yardımcı olmakta. Bu sebeple kolayca kuş şekillerini yapabiliriz.

– Peki ya bu kuş şekillerini yapma adımlarını algoritma halinde yazıp bir başka arkadaşımıza yaptırmaya çalışsak zorlanır mıyız?

Bu şekilleri yapmak için uğraştığınız sırada beyniniz gördüğü şekille ilgili komutları aldı ve size ne yapmanız gerektiğini adım adım iletti. Ancak bunlar olup biterken, sonuca odaklandığınız için, sürecin pek de farkına varamadınız.

Etkinliğin bundan sonrasında ise beynimizin bize verdiği adım adım talimatları biz sesli bir şekilde arkadaşlarımıza anlatmaya çalışacak ve beynimizin kolaylıkla yaptığı bir işin aslında ne kadar karmaşık olduğunu göreceğiz. Bunu yaparken ise bir problemi çözmek veya sıralı bir seriyi oluşturmak amacıyla algoritma oluşturacak, bu algoritmayı arkadaşlarımıza tarif edecek ve verilen bir algoritmayı takip edeceğiz.

Haydi Yapalım

Dört kişilik gruplara ayrılıyoruz. Her gruptaki 1. kişi algoritmik ifadelerle yapılacak işlemleri söyleyecek, 2. ve 3. kişi erilen komutlara göre şekilleri yapmaya çalışacak, 4. kişi de algoritmik ifadeleri kağıda yazacak.

Kurallar:

• Yönlendirmeyi yapan kişi, ifadelerini algoritma kurallarına göre söyleyecek, ifadeler net olacak.
• Şekli yapmaya çalışanlara kimse müdahalede bulunmayacak,
• Algoritmayı yazan kişi, doğru ifadelere + yanlış ifadelere – işareti koyacak

Örnek:

• Başla
• Yeşil üçgeni al ve bir defa sola çevir
• Yeşil üçgeni masaya bırak
• Paralel kenar’ı olduğu gibi (çevirmeden) al
• Yeşil üçgenin sağına üst uçları denk gelecek şekilde yerleştir
• Dikdörtgeni olduğu gibi (çevirmeden) al
• Paralel kenarın alt kenarına, kenarları tam değecek şekilde yerleştir
• … devamı sizde

---

2- Zarftaki Değişkenler

– Değişken ne demekti?

“Değişken ilk haliyle kalmayan, yeni değerler alan ifadeler demekti. Bilgisayarlarda kullandığımız şekliyle bir bilgi için yer tutucudur.”

Şimdi bunun ne anlama geldiğini anlamaya çalışalım, aşağıdaki kısa dört şiiri inceleyelim.

– Sizce 4. şiirdeki noktalı yere hangi isimler gelebilir? Mesela kendi adınız olabilir mi? Bu sınıftan birinin adı? Okuldan birinin adı?

Gördüğünüz gibi metinde değişen tek şey isim. Bu isimleri bildiğimiz zaman şiirimizi kolaylıkla oluşturabiliriz.

– Eğer isimlerini önceden bilemezsek, bütün okul için bu şiirden yazmak çok zor olurdu değil mi?

– Mesela bir bilgisayar oyununu kodlarken, her seferinde kişiye özel bir oyun yazmak zorunda kalsalardı bu ne kadar pahalı ve zor olurdu değil mi?

Bu sebeple bu tür durumlar için bir “yer tutucu” kullanılır. Yer tutucular yani değişkenler bu tür durumlarda işimizi kolaylaştıran ifadelerdir. Yukarıdaki şiiri yer tutucu ile yazacak olursak:

….(ad)…. gözlerini açmış
Gönlüne güneş kaçmış

Buradaki ad yer tutucusuna yani ad değişkenine herkes kendi adını yazabilir. Böylecek herkes için bu şiir yazılabilmiş olur.

Şimdi aşağıdaki etkinliği yapalım.

Sol taraftaki değişkenlerin aldığı değerler örnek olarak verilmiştir. Mesela renk=sarı. Bu kısmı siz dilediğiniz gibi değiştirebilirsiniz.

Bu konuda hazırlanmış bir sunu yok!

Bu konuda hazırlanmış bir test yok!