İnternette Arama, Bilgileri Tarama konusunda; internet adreslerinin oluşumunu ve yapısı, web tarayıcısı kavramı ve tarayıcı kullanımı, arama motorları kullanılarak basit düzeyde araştırma yapma konuları anlatılmaktadır.
1- İnterneti Ne Kadar Tanıyoruz?
İnternet teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte gerek eğitim hayatında, gerek iş hayatında ve gerekse gündelik hayatta kullanımı giderek yaygınlaşmıştır.
İnternetin kullanım nedenleri arasında;
- Güncel haber ve bilgi sağlamak,
- Alışveriş yapmak,
- Bankacılık işlemleri yapmak,
- e-Devlet uygulamalarını kullanmak,
- Araştırma yapmak,
- İletişim kurmak,
- Eğlenmek gibi nedenler yer almaktadır.
İnternetin bu kadar hayatımıza girmesine rağmen onunla alakalı bazı kavram ve kısaltmaların ne demek olduğundan haberimiz olmayabilir.
İnternetle alakalı kavramlar ve tanımlarının ne olduğu ile ilgili aşağıdaki etkinliği yapalım ve interneti ne kadar tanıdığımızı görelim:
Not: Etkinliği göremiyorsanız sayfayı yenileyin!
2- İnternette Aramayı Öğreniyorum
– İnternet’te herhangi bir konu hakkında arama yapıyor musunuz? Örnek verebilir misiniz?
– Nasıl arama yapıyorsunuz? Tarif eder misiniz?
– Örneğin, bir konuyu aradınız ve konuyla ilgili bir sürü web sitesi ya da görsel (fotoğraf/ resim) ekranınızda listelendi. Listelenen bağlantılardan hangisine tıklayacağınıza nasıl karar veriyorsunuz?
– Görsel (fotoğraf/resim) aramak için, ne yapıyorsunuz?
– Daha önce sesli arama diye bir uygulama duydunuz mu? Nereden duydunuz?
– Bir sunum yani PowerPoint dosyası aradınız mı? Nasıl yaptınız?
İnternette aradığımız bir konu ile ilgili bilgiye bazen ulaşmakta güçlük çekeriz . Bu durumu kolaylaştıracak, bizi tam istediğimiz sonuca ulaştıracak bazı yöntemler vardır. Sırasıyla bu yöntemlere bakalım:
1- Dosya türüne göre arama yapın
İnternet’te arama yaparken, istediğiniz dosya türü ile de arama yapabilirsiniz. Bunun için 3 harfli dosya kısaltmasını aradığınız kelime ile birlikte (PDF, PPT veya XLS) yazarak arama yapabilirsiniz. Burada gördüğünüz PDF formatı genellikle bilimsel makaleler, dergiler ve bazı görseller için kullanılır.
İçerisinde sayısal verilerin olduğu bir bilgiyi, metin olarak değil de tablo haline getirilmiş olarak görüntülemek isteyebilirsiniz. Bu tür durumlarda aradığınız dosya adının yanına XLS uzantısını yazarak arama yapınız.
Çeşitli konularda var olan sunumlara ulaşmak istediğinizde ise dosya adının yanına PPT yazarak arama yapmanız konu ile ilgili sunumlara ulaşmanızı sağlayacaktır.
2- Sadece bir site içinde arama yapın
Aramalarınızı belirli bir web sitesi içerisinde yapabilirsiniz. Bunun için, arama yaptığınız kelimelerin başına “site:” ifadesini koyun. Örneğin: site:eba.gov.tr güneş sistemi yazarsanız, aradığınız güneş sistemi kelimelerini sadece EBA içerisinde aramış olursunuz.
3- Aramanızı kısa ve öz yazın
Arama yaparken, unutmayın: Ne kadar azsa o kadar iyidir! Basit, iki kelimeli arama terimleri genellikle en geniş kapsamlı sonuçları getirir. Kısa arama terimleriyle arama yapmaya başlayın. Örneğin; Yenimahalle’de akvaryum balıkları için balık yemini nereden alabilirim ifadesi yerine akvaryum balık yemi yenimahalle şeklinde arama yapabilirsiniz.
4- Arama yaparken web dostu kelimeler seçin
Bu ne demek? Arama motorları, girdiğiniz kelimeleri webteki sayfalarla eşleştirerek çalışırlar. Bu nedenle, sayfalarda sık görünen kelimeleri kullanmak en iyi sonuçları sağlayacaktır. Örneğin, başım ağrıyor yerine, baş ağrısı ifadesini kullanın, çünkü tıbbi bir web sitesinde kullanılabilecek terim budur. Aradığınız şey ne olursa olsun parolamız şudur: Basit olsun.
5- Kısaltma kullanmayın
Arama yaparken kısaltmalar yerine kelimeyi tam olarak yazmak gerekir. Örneğin Tel modelleri ifadesi yerine telefon modelleri yazılmalıdır.
6- Yazım hatalarını önemsemeyin
Arama yaparken, yazım hataları arama motorları tarafından düzeltilir. Bu yüzden, kelimeyi kısaltma kullanmadan tam olarak yazın. Bir kelimeyi yanlış dahi yazsanız, arama motorlarının yazım denetleyicisi o kelimeyi otomatik olarak en sık kullanılan yazıma dönüştürür. Örneğin SeyFttin ifadesinin yanlışlığını arama motoru Yazımı düzeltilmiş şu sorgu için sonuçları görüyorsunuz: seyfettin uyarısı ile sonuçlarınızı listeleyecektir.
7- Aramanızı sınırlandırın
Aradığınız kelimeler bir kalıp (sözcük grubu, cümle, söz) ise, tırnak işareti içinde yazarak arayabilirsiniz. Böylece, tırnak içerisine yazdığınız kelimeler aynı şekilde ile aranır ve arama sonuçlarında aradığınız sözcük kalıplarını görebilirsiniz. Örneğin eba şifresi alma yerine tırnak içinde “eba şifresi alma” yazarsanız arama sonuçlarınız tam olarak bu ifadeye göre listelenecektir.
8- Görsel aramayı kullanın
Arama motorunda sadece kelimeleri yazarak arama yapmayız. Görsel (resim, fotoğraf) da arayabiliriz. Bunun için önce, arama motoru sayfasında ‘Görsel Arama’ özelliğini seçmemiz gerekir. Daha sonra masaüstünde ya da bilgisayarımızda kayıtlı herhangi bir görseli, slaytta gördüğünüz gibi sürükleyerek arama bölümüne bırakırız. Benzer görsellerin, arama sonuçlarında çıktığını göreceksiniz.
9- Sesli arama yapın
Arama motorunda ayrıca sesli arama da yapabiliriz. Sesli arama yapmak için arama motoru sayfasında, yer alan mikrofon şeklindeki küçük butona basmanız gerekir. Daha sonra, aradığınız kısa kelimeleri yüksek sesle ve anlaşılır bir şekilde söylemeniz yeterli olacaktır. Bilgisayarınızın mikrofonunun çalışıp çalışmadığını kontrol etmeyi unutmayın.
3- İnternette Arıyorum
İnternette arama yaparken aşağıdaki görselde bulunan kuralları unutma. Dilersen bu görselin çıktısını alıp defterine yapıştırabilirsin.
Bu konuda hazırlanmış bir sunu yok!
Konu Testi – 1